تحلیل شبهه:
در بسیاری از روایات، آمده است که حضرت مهدی(عج) با «شمشیر» قیام می‌کند؛ و در ظاهر، هیچ نامی از ابزارهای مدرن جنگی برده نشده است. این‌جا، پرسشی پیش می‌آید: آیا با شمشیرِ آهنی می‌توان مقابل موشک، پهپاد، تانک و سلاح‌های هسته‌ای ایستاد؟
پاسخ مختصر:
🔹 تعبیر «شمشیر»، به‌جای آن‌که دلالت بر ابزار خاص داشته باشد، نماد قیام، قدرت و مبارزه است.
🔹 ممکن است در آینده، به‌دلایل مختلف، سلاح‌های مدرن از کار بیفتند و بشر به ابزارهای ساده‌تر بازگردد.
🔹 حضرت، نه با سلاح‌های کشتار جمعی، بلکه با ابزار عادلانه، دقیق و انسانی مبارزه خواهد کرد.
🔹 اصلی‌ترین قدرت حضرت، الهی، معنوی و فوق‌عادی است؛ نه صرفاً نظامی.
🔹 بنابراین، پرسش درباره مقابله‌ی شمشیر با موشک، برآمده از یک نگاه سطحی به روایات است، نه فهم ژرف از نقش و قدرت امام مهدی(عج).
پاسخ تفصیلی:
برای پاسخ به این شبهه، باید نخست تبیین کرد که منظور از «شمشیر» در این روایات چیست؟
۱. «شمشیر»، کنایه از قیام و جنگ است؛ نه ابزار خاص نظامی؛
منظور از شمشیر، قیام مسلحانه است و گفتن «شمشیر» کنایه از جنگ و مبارزه است و سلاح خاصی مد نظر نیست؛ بنابراین در هر زمان ظهور کند، با ابزار آن زمان جنگ خواهد کرد! در بسیاری از متون اسلامی و ادبیات عربی، «شمشیر» نماد قدرت، جنگ و قاطعیت است، نه الزاماً یک شیء آهنی. همان‌گونه که امروزه وقتی می‌گوییم «فلانی اسلحه برداشت»، منظورمان نوع خاصی از سلاح نیست، بلکه اشاره به اصل درگیری دارد. بنابراین، در عصر ظهور نیز، ابزار جنگ متناسب با زمان خواهد بود؛ چه تفنگ و هواپیما باشد، چه جنگ سایبری یا ابزارهای دیگر.
۲. بازگشت بشر به سلاح‌های ابتدایی به‌دلیل نابودی فناوری؛
منظور شمشیر معمولی است؛ زیرا قبل از ظهور، تمام سلاح‌های پیشرفته در اثر جنگ‌های فراوان تمام می‌شود و چیزی جز سنگ و چوب و شمشیر نمی‌ماند. یا در سایه پیشرفت عقل بشر، خود انسان‌ها سلاح‌ها را نابود می‌کنند و چیزی جز سلاح سرد باقی نمی‌ماند. این دیدگاه، بر پایه برخی روایات و تحلیل‌های تمدنی، این احتمال را مطرح می‌کند که پیش از ظهور، جنگ‌های جهانی و فروپاشی نظام‌های صنعتی باعث نابودی تکنولوژی نظامی می‌شود. در نتیجه، جهان به شرایط پیشامدرن بازمی‌گردد و انسان ناچار به استفاده از ابزارهای ساده‌تر می‌شود.
در بسیاری از سناریوهای آینده‌پژوهانه نیز به امکان نابودی زیرساخت‌های انرژی و تکنولوژی بر اثر جنگ‌های جهانی یا بحران‌های زیست‌محیطی اشاره شده است.
۳. شمشیر به‌عنوان نماد عدالت و پرهیز از کشتار جمعی؛
منظور، شمشیر معمولی است؛ یعنی خود حضرت شمشیر پیامبر یا امیرالمؤمنین (صلوات الله علیهما) را دارد. لذا از سلاح‌های کشتار جمعی که همه را با هم از بین می‌برد و نظامی و غیرنظامی نمی‌شناسد، استفاده نمی‌کند و این خود، نشان عدالت ایشان است.
این نکته، وجهی مهم و انسانی از حکومت مهدوی را نشان می‌دهد:
عدالت در ابزار جنگ. حضرت نه‌تنها در هدف، بلکه در روش نیز عدالت‌محور است. سلاح‌های کشتار جمعی، جان بی‌گناهان را نیز می‌گیرند و برخلاف مبنای اسلامی «قتال»، میان دشمن و غیر دشمن تمایزی قائل نیستند.
بنابراین، پرهیز حضرت از این ابزارها، نشانه‌ی اخلاق و عقلانیت در جنگ است.
۴. قدرت معنوی و الهی امام عصر(عج)؛
اما اینکه چگونه می‌توان با شمشیر در مقابل سلاح‌های پیشرفته مبارزه کرد، باید گفت: با معجزه است؛ یعنی قدرت اصلی حضرت، قدرتی معنوی و فوق‌طبیعی است. چنان‌که در روایات آمده، هرجا حضرت حرکت کند، پیش از ایشان، ترس بر آن‌جا مستولی می‌شود و کسی جرأت کاری نمی‌یابد.
در واقع، قدرت حضرت صرفاً در تجهیزات نظامی خلاصه نمی‌شود. روایات، از نوعی قدرت الهی سخن می‌گویند که دل‌ها را پیشاپیش تسخیر می‌کند.
این همان چیزی است که می‌توان آن را رهبری کاریزماتیک الهی نامید؛ رهبری‌ای که پیش از جنگ، دل‌ها را فتح می‌کند.
۵. از کار افتادن طبیعی سلاح‌های مدرن؛
یا به‌طور طبیعی است؛ یعنی با آن‌که سلاح‌ها وجود دارد، ولی به‌کارگیری آن‌ها به سوخت نفت و بنزین احتیاج دارد و در آن زمان، این سوخت‌ها از دسترس بشر خارج می‌شود. بنابراین اساساً حضرت به سلاح‌های مدرن احتیاجی نخواهد داشت.
در کنار سناریوهای جنگی، احتمال اختلال یا نابودی شبکه‌های انرژی، داده و فناوری نیز محتمل است. حتی امروزه نیز آسیب‌پذیری تکنولوژی به‌ویژه در جنگ‌های سایبری به‌عنوان یکی از نقاط ضعف اصلی نظام‌های پیشرفته مطرح است. در چنین شرایطی، کارایی جنگ‌افزارهای پیشرفته عملاً از بین می‌رود.
