انسان در طول تاریخ همواره در معرض آزمونی الهی قرار گرفته است که جایگاه او را در میان حق و باطل روشن میسازد. امروز، زمان انتخاب و مسئولیت ماست؛ زمان ایستادن در برابر ظلم رژیم کودک کش، پاسداری از حق و دفاع از مظلوم.
سنت ابتلا و تمییز حق از باطل
امتحان الهی، قاعدهای تغییرناپذیر در روند تکامل بشری است که نه تنها اهل ایمان را پالایش میکند، بلکه صفوف را از هم جدا و باطنها را آشکار میسازد: «أَحَسِبَ النَّاسُ أَنْ یُتْرَکُوا أَنْ یَقُولُوا آمَنَّا وَهُمْ لَا یُفْتَنُونَ/ آیا مردم چنین پنداشتند که به صرف اینکه گفتند ما ایمان (به خدا) آوردهایم رهاشان کنند و هیچ امتحانشان نکنند؟» (عنکبوت: ۲)
امروز، در برابر فاجعه انسانی جاری در غزه و نسلکشی بیرحمانه کودکان فلسطینی توسط رژیم صهیونیستی، این آزمون الهی در گسترهای جهانی و بیسابقه قرار دارد. سکوت یا انفعال در برابر این جنایت، از منظر قرآن، نه بیطرفی که نوعی معاونت در ظلم و شریک شدن در گناه است: «وَلَا تَرْکَنُوا إِلَى الَّذِینَ ظَلَمُوا فَتَمَسَّکُمُ النَّارُ /و (شما مؤمنان) هرگز نباید با ظالمان همدست و دوست و بدانها دلگرم باشید و گر نه آتش (کیفر آنان) در شما هم خواهد گرفت و در آن حال جز خدا هیچ دوستی نخواهید داشت و هرگز کسی یاری شما نخواهد کرد» (هود: ۱۱۳) . و همچنین: «وَاتَّقُوا فِتْنَهً لَا تُصِیبَنَّ الَّذِینَ ظَلَمُوا مِنکُمْ خَاصَّهً / و بترسید از بلایی که چون آید تنها مخصوص ستمکاران شما نباشد (بلکه ظالمان و مظلومان همه را فرا گیرد) و بدانید که عقاب خدا بسیار سخت است» (انفال: ۲۵) .
سنت الهی در آزمون انسانها به گونهای است که سختترین دورانها و شرایط، ملاک سنجش ایمان و عدالتطلبی قرار میگیرد. ظلم و بیعدالتی در تاریخهای مختلف، سنجشگر وفاداری به دین و اخلاق بوده است. ظلم نظامی و کودککشی کنونی، تنها یک بحران سیاسی نیست، بلکه آزمون سخت و ابتلای الهی است که همه انسانها، چه فرد و چه امت، در آن شریکاند.
سنت معیت الهی و نصرت مجاهدان
خداوند وعده داده است که در چنین شرایطی، همراه و یاور کسانی خواهد بود که بر حق ایستادهاند و با ایمان و عمل صالح مقاومت میکنند: «إِنَّ اللَّهَ مَعَ الَّذِینَ اتَّقَوْا وَالَّذِینَ هُم مُّحْسِنُونَ/ محققا خدا یار و یاور متقیان و نیکوکاران عالم است.» (نحل: ۱۲۸). و نصرت الهی شامل کسانی میشود که عملاً به یاری حق برخیزند و تنها تماشاگر نباشند: «إِن تَنصُرُوا اللَّهَ یَنصُرْکُمْ وَیُثَبِّتْ أَقْدَامَکُمْ / ای اهل ایمان، شما اگر خدا را یاری کنید (یعنی دین و پیغمبر خدا را) خدا هم شما را یاری کند و ثابت قدم گرداند» (محمد: ۷).
نمونه بارز این سنت را در تاریخ معاصر میتوان در مقاومت هشت ساله دفاع مقدس ملت ایران دید که ایستادگی ملت، با وعده نصرت الهی به پیروزی انجامید. همچنین مقاومت ملت ایران در جنگ تحمیلی ۱۲روزه در برابر رژیم صهیونی، جلوه دیگری از همین سنت الهی است.
سنت کیفر ظالمان و غلبه حق بر باطل
از منظر قرآن، ظلم، هرچند موقتی و ظاهراً قدرتمند باشد، سرانجام نابود خواهد شد و مستضعفان وارث زمین خواهند شد: «وَنُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّهً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِینَ» (قصص: ۵). و خداوند وعده داده است که حق بر باطل پیروز است، ولو اینکه حق کمشمار باشد: «بَلْ نَقْذِفُ بِالْحَقِّ عَلَى الْبَاطِلِ فَیَدْمَغُهُ فَإِذَا هُوَ زَاهِقٌ / بلکه ما همیشه حق را بر باطل غالب و پیروز میگردانیم تا باطل را محو و نابود سازد و باطل بیدرنگ نابود میشود» (انبیاء: ۱۸). همچنین سنت الهی درباره کیفر ظالمان روشن است و کسانی که خون بیگناهان را میریزند به عذاب سخت گرفتار خواهند شد: «إِنَّمَا السَّبِیلُ عَلَى الَّذِینَ یَظْلِمُونَ النَّاسَ وَیَبْغُونَ فِی الْأَرْضِ بِغَیْرِ الْحَقِّ/ تنها راه مؤاخذه بر آنهایی است که به مردم ظلم کنند و در زمین به ناحق شرارت انگیزند، بر آنها (در دنیا انتقام و در آخرت) عذاب دردناک است.» (شوری: ۴۲).
الگوی امام سجاد(علیه السلام) در مبارزه فرهنگی و رسانهای
الگوی روشنگری و مقابله امام سجاد(علیه السلام) در مجلس یزید، زمانی که با استفاده از ظرفیت اذان و نام پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) یزید را رسوا کرد و یا زمانی که مرد شامی از اسارت اهل بیت خوشحال بود و خدا را شکر می کرد حضرت با خواندن آیه تطهیر و معرفی خود به عنوان اهل بیت پیامبر ذهنیت افراد را تغییر داد و این روشنگریها به گونهای بود که یزید احساس شکست کرد و در برابر افکار عمومی مفتضح گردید. امروز این فضاحت باید در فضای مجازی و رسانههای جهان بهصورت دیگری تکرار شود. لذا هر کلیپ، هر فریاد، هر عکس کودک مظلوم و هر پیام، حجتی است علیه سکوت و ظلم.
امروز دیگر نمیتوان ادعا کرد «نشنیدم» چرا که این صدای مظلومیت بهطور مستقیم در دسترس همه ماست: «لِیَهْلِکَ مَنْ هَلَکَ عَنْ بَیِّنَهٍ وَیَحْیَى مَنْ حَیَّ عَنْ بَیِّنَهٍ / تا هر که هلاک می شود از روی دلیلی روشن هلاک شود، وهر که زندگی می کند ازروی برهانی آشکار زندگی کند» (انفال: ۴۲).
ظرفیتهای حقوقی و فرهنگی برای مقابله با ظلم
از منظر حقوق بینالملل، جنایاتی چون قتلعام کودکان و حمله به مراکز درمانی، مصداق واضح جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت است که در اساسنامه دیوان کیفری بینالمللی، کنوانسیونهای ژنو، و حقوق بینالملل بشردوستانه جرم محسوب میشود. بر این اساس، نهادهای مدنی، علما، رسانهها و دولتهای مستقل باید از ظرفیتهای قانونی، رسانهای و فرهنگی برای افشاگری، پیگیری قضایی و بسیج افکار عمومی استفاده کنند.
پرسش نهایی
در روز حساب و قیامت، وقتی از ما پرسیده شود «در برابر نسلکشی کودکان مظلوم چه کردید؟»، چه پاسخی خواهیم داد؟ آیا در صف پیامبران و امامان حق ایستادیم یا در صف ساکتین و همراهان ظلم؟
› حجت الاسلام دکتر احمد منصوری
