معرفی مقالهٔ «بررسی انتقادی کابالیسم در سینمای هالیوود (مطالعه موردی انیمیشن سینمایی ناین)»
این مقاله توسط حفیظه مهدیان و محمدحسین فرج نژاد نوشته شده است و به بررسی نقش کابالیسم در سینمای هالیوود می‌پردازد و به‌خصوص به تحلیل انیمیشن «ناین» می‌پردازد.
مجموعه‌ای از تحولات، به‌ویژه از قرن هفدهم به بعد، باعث به حاشیه راندن دین شد. بااین‌حال، در اواخر قرن بیستم، با گسترش فرایند جهانی‌شدن، دین دوباره به‌عنوان یک عامل مهم در سیاست بین‌الملل مطرح شده است؛ ولی این بازگشت به دین با تحریف و گمراهی همراه شده است. معنویت بدون خدا و جایگزینی جادو به‌جای معنویت اصیل، از مهم‌ترین این تحریف‌هاست.
سینما به‌عنوان یکی از ابزارهای اصلی فرهنگی، نقش مهمی در انتقال و ترویج نمادهای مذهبی دارد. فیلم‌ها، چه به‌صورت آگاهانه و چه ناآگاهانه، حامل نمادهای مذهبی هستند و می‌توانند جهان‌بینی‌های خاصی را به‌مثابه یک نوع دین جدید در فرهنگ معاصر منعکس کنند.
هالیوود، به‌عنوان یکی از بازیگران اصلی در عرصه فرهنگی، در ترویج دین نوین جهانی نقش دارد و اقداماتی گسترده برای نابودی تفکر دینی و خاموش‌سازی فطرت بشری انجام داده است و با ترویج جادو و خرافه، به کم‌رنگ‌سازی خداگرایی پرداخته است. این دین نوین که با مدرنیته و مکتب‌هایی مانند کابالیسم و بودیسم تبتی همراه است، به دنبال تضعیف شریعت‌گرایی اسلامی و تخدیر جوامع انسانی است.
برای شناخت دستگاه توانمند هنری هالیوود و تحلیل خروجی‌های آن، مطالعه‌هایی درباره کابالا انجام شده است. مقالات و تحقیقات مختلفی به بررسی این موضوع پرداخته‌اند و نشان داده‌اند که چگونه سینما می‌تواند به‌عنوان ابزاری برای القای ایده‌ها و باورهای کابالیستی عمل کند و تأثیرات معنوی و فرهنگی عمیقی بر جامعه بگذارد. در برخی از این تحقیقات، کابالیسم به‌عنوان یکی از مؤلفه‌های کلیدی معنویت عصر نوین تلقی شده است و به بررسی روش‌های القای نامحسوس مفاهیم کابالیستی توسط رسانه‌ها پرداخته می‌شود.
کابالیسم که به‌عنوان تصوف یهودی شناخته می‌شود، در سال‌های اخیر توجه زیادی در مجامع سینمایی به خود جلب کرده است. این جریان فکری و معنوی که ریشه‌های عمیقی در فرهنگ و تاریخ یهودیت دارد، به دلیل مفاهیم عرفانی و نمادینش، موردتوجه فیلم‌سازان قرار گرفته و در بسیاری از آثار سینمایی، به‌ویژه در ژانرهای فانتزی و معنوی، به تصویر کشیده شده است.
در سینمای راهبُردی غرب، به‌ویژه هالیوود، ترویج جادو و خرافه و کم‌رنگ ساختن خداگرایی تأکید جدی می‌شود. برای نمونه فیلم‌های «کتابچهٔ اسپایدرویک»، «درخت زندگی»، «شاگرد جادوگر»، «مومیایی»، «رمز داوینچی»، «افسانه مرلین» و «هری پاتر» با تأثیر از کابالا و ترویج جادو و خرافه ساخته شده‌اند.
انیمیشن سینمایی «ناین» نمونه‌ای از بازنمایی کابالا در سینما است. این انیمیشن نشان می‌دهد که چگونه کابالا می‌تواند به‌عنوان یک ایدئولوژی نهفته در آثار سینمایی تأثیر بگذارد. این انیمیشن محصول سال ۲۰۰۹ آمریکا، یکی از آثار کابالیستی هالیوود است که به‌وضوح، جادو را به‌عنوان وسیله‌ای برای نجات بشر معرفی می‌کند و در مقابل شریعت را مایه شکست و ناکامی می‌داند.
مقالهٔ «بررسی انتقادی کابالیسم در سینمای هالیوود (مطالعه موردی انیمیشن سینمایی ناین)» توسط حفیظه مهدیان و محمدحسین فرج نژاد نوشته شده است و به بررسی نقش کابالیسم در سینمای هالیوود می‌پردازد و به‌خصوص به تحلیل انیمیشن «ناین» می‌پردازد.
فرج‌نژاد و مهدیان در مقالهٔ خود، تلاش می‌کنند تا انیمیشن «ناین» را به منزله یکی از بارزترین آثار کابالیستی در سینما با هدف آشکارسازی ایدئولوژی نهفته در آن و با استفاده از تکنیک‌های بصری و صوتی و سوژه‌سازی، نگاه‌های دینی را در سینما و تأثیر آن بر مخاطب، بررسی کنند.
مقاله در پی پاسخ به این پرسش است که انیمیشن سینمایی «ناین» چگونه کابالا را بازنمایی کرده است و به چه نمادهایی از کابالیسم در آن اشاره شده است؟ از مؤلفه‌های اصلی در کابالا جادو محوری، شرگرایی، شریعت‌گریزی و عدد گرایی است و فرج نژاد در تحلیل خود نشان می‌دهد که همهٔ این مؤلفه‌ها در این انیمشن بازنمایی شده است.
این انیمیشن محصول ۲۰۰۹ م به کارگردانی شین آکرا است. نویسندگی این انیمیشن را پاملا پتلر و شین آکر بر عهده داشته‌اند و تیم برتون و تیمور بکمامبتوف تهیه‌کنندگان آن بوده‌اند. نکتهٔ جالب، زمان اکران این انیمیشن است؛ ۲۰۰۹/۰۹/۰۹، این زمان علاوه‌بر فانتزی بودنش می‌تواند اشاره‌ای باشد به عددگرایی در کابالایسم.
در انیمیشن ۹، بشر با روی‌آوردن به فناوری و ساخت ماشین‌های پیشرفته، خود را نابود می‌کند. ماشین‌ها انسان‌ها را تحت سلطه می‌گیرند و طی انقلاب انسان بر ضد ماشین، جنگ مهیبی صورت می‌گیرد و بشر نابود می‌شود در روزهای پایانی نابودی دنیا «تالیسمن» که مخترع ماشین بزرگ است از ساخته خود پشیمان می‌گردد و از طریق کتاب جادوی پاراسیلسوس، طلسم انتقال روح را می‌سازد و برای بقای انسان در دنیا روح خود را در نه عروسک دست‌ساز وارد می‌کند و بدین‌گونه متکثر می‌شود و به حیات خود ادامه می‌دهد. سال‌ها می‌گذرد و سرانجام نهمین عروسک از خواب برمی‌خیزد. او ناآگاهانه طلسم را در محفظه مخصوص ماشین بزرگ قرار می‌دهد و او را بیدار می‌سازد. ماشین بزرگ قصد دارد روح عروسک‌ها را درون خود حبس کند تا تمام مغز تالیسمن را صاحب شود. او تا حدی موفق می‌شود و چندین عروسک را به دام می‌اندازد، اما در نهایت «ناین» به کمک عروسک‌های باقی‌مانده ماشین را نابود می‌کند و با مراسمی جادویی، تکه‌های روح تالیسمن عروسک‌های تسخیر شده را آزاد می‌کند و آنها را به آسمان می‌فرستد و خود و عروسک‌های باقی‌مانده، در زمین می‌مانند. در این پویانمایی نوعی از تناسخ به نمایش درمی‌آید که در آن، روح سازنده ربات‌ها در ربات‌هایش تجلی می‌کند و گویی درون آنها باز تولد می‌شود.
برای خواندن متن کامل مقاله کلیک کنید
نویسنده: سید ابوالقاسم ظریف
