پروفسور آلیستر مک گراث (Alister McGrath)[۱] که خود در گذشته آتئیست بوده، در مصاحبه‌ای اذعان می‌کند که آتئیست به سمت تاریک و روشن می‌رود؛ به این دلیل که استدلاهای آنها در گذشته، بیانگر این است که شروع این مباحث، آغازی برای از دست دادن اعتبارشان بوده. آنها در سال‌های اخیر به شدت ستیزه‌جو شده‌اند؛ چون پیش‌بینی می‌کردند که دین محو خواهد شد، در حالیکه به راحتی این اتفاق رخ نخواهد داد. وی ادامه می دهد: در دهه ۱۹۶۰ که من رشد می‌کردم و آتئیست بودم، می‌گفتند که در آینده نسلی خواهند آمد که کسی اعتقاد به خدا نخواهد داشت؛ اما این تئوری با واقعیات موجود متفاوت است و امروز حتی بیشتر از گذشته مردم به خدا ایمان دارند. این مشاهدات، آتئیست ها را به شدت عصبانی و ستیزه گر نموده‌است!
«دین عامل خشونت است»!
در بخش دوم این مصاحبه از آلستر مک گراث درخواست می‌شود که یکی از استدلال‌های مورد علاقه‌اش که آتئیست‌ها از آن شکست می‌خورند، را مطرح کند. وی می‌گوید: وقتی در دورانی که آتئیست بودم و در ایرلند شمالی زندگی می‌کردم، این مسأله مرا به شدت درگیر کرده بود که «دین عامل خشونت است»! اگرچه دین ممکن است عامل خشونت باشد، ولی در تاریخ قرن ۲۰ مثلا دوران استالین و دیگران می‌بینیم که برای پیشبرد یک برنامه ضد دین، از خشونت بهره گرفته‌اند. لذا خشونت‌طلبی منحصر به قشر خاصی از انسان‌ها نیست و اختصاص به خشونت مذهبی هم ندارد و این دور از ذهن است که اگر دین و مذهب را نابود کنیم، از خشونت انسان‌ها خلاص خواهیم شد؛ اگرچه ممکن است از خشونت گروه خاصی رهایی یابیم.
«علم، وجود خدا را نفی می‌کند»!
در بخش سوم از مصاحبه وقتی از وی سؤال می‌شود که در کدام بخش دیگری از مباحث مایلید با آتئیست ها گفتگو کنید، وی اتهام بی‌دینی آتئیست ها به دانشمندان را اینگونه مطرح می‌کند که امروز آتئیست ها در آثارشان ادعا می‌کنند که دانشمندان، وجود خدا را غیر ممکن می‌دانند. وی در پاسخ به دو نکته استناد می‌کند: اول، دانشمندان زیادی معتقد به باورهای مذهبی هستند و دوم، این دانشمندان بسیار فرهیخته‌اند و انسانهای احمقی نیستند. وی، این اعتقاد را بسیار ساده‌انگارانه می‌داند که علم، وجود خدا را نفی می‌کند؛ وی تاکید می‌کند که علم نه می‌تواند خدا را نفی و نه اثبات کند؛ بلکه در بسیاری از موارد خنثی است. مک گراث در اینجا به دیدگاه دانشمند مورد علاقه خود؛ استفان جی گولد ( Jay Gould Stephen)[۲]، که قبلا آتئیست بوده، استناد می‌کند که می‌گفت: «توجه کنید که برای هزارمین بار می‌گویم که روش علمی نمی‌تواند در مورد این سؤال طلایی قضاوت کند». مک گراث در پایان این بخش از مصاحبه می‌گوید: بنابراین، بسیار ساده اندیشی است که ادعا شود که علم منجر به بی‌خدایی می‌گردد؛ من معتقدم که علم نمی‌تواند وجود خدا را اثبات یا انکار کند؛ ولی بدین معنا نیست که علم نتواند راهکارهای اطمینان آوری برای وجود خدا ارائه نماید.[۳]
نویسنده: حجت الاسلام دکتر احمد منصوری
[۱] آلیستر مک گراث، متولد ۲۳ ژانویه ۱۹۵۳، در حال حاضر استاد الهیات و آموزش در کینگز کالج لندن و رئیس فعلی مرکز الاهیات، مذهب و فرهنگ و دارای دو مدرک دکترا در بیوفیزیک مولکولی و معارف از دانشگاه آکسفورد است.
[۲] استفان جِی گولد، (متولد ۱۰سپتامبر ۱۹۴۱ – مرگ ۲۰ می۲۰۰۲)، دیرین‌شناس، زیست‌شناس تکاملی، مدرس دانشگاه هاروارد بود و در سال‌های آخر عمرش بیولوژی و تکامل را در دانشگاه نیویورک تدریس می‌کرد.
[۳] جهت دیدن این مصاحبه به نشانی روبرو مراجعه نمایید: www.aparat.com/v/ReFrS
