Search
Close this search box.

گفت و شنودهایی پیرامون قانون جاذبه عمومی نیوتن

گفت و شنودهایی پیرامون قانون جاذبه عمومی نیوتن[۱]

تهیه و تنظیم: آقای دکتر حجت شبگرد، عضو مدرسه علم و دین

 

مقدمه: توضیح قانون نیوتن

بیایید لحظه‌ای در مورد یک موضوع بدیهی (جاذبه زمین یا گرانش) فکر کنیم. همه افرادی که روی زمین زندگی می‌کنند به یک معنا کاملا به زمین چسبیده‌اند، البته نه آن‌قدر محکم که مجبور شوند برای حرکت روی سطح زمین بچسبند و نه آنقدر ضعیف که هنگام قدم‌برداشتن، سرشان به سقف برخورد کند.

مقدار جاذبه به میزان جرم اشیاء بستگی دارد. زمین «جرم» زیادی دارد و جاذبه‌ بزرگی ایجاد می‌کند، اما بدن انسانها «جرم» کمتری دارد و جاذبه کوچک‌تری (حتی ناچیز) ایجاد می‌کند. علاوه بر این، یک “جرم” همیشه “جرم”های دیگر را جذب می‎کند و هرگز آن را دفع نمی‌کند. در گذشته مردم آشکارا می‌دانستند که به سمت پایین کشیده می‌شوند. اما تصور می‌کردند که این نیروی رو به پایین مخصوص کره زمین است و به حرکت ظاهری اجرام نجومی در سراسر آسمان ارتباطی ندارد. اما در سال ۱۶۶۵، آیزاک نیوتن ۲۳ ساله متوجه شد که این نیرو مسئول نگه داشتن ماه در مدار خود است. در واقع او نشان داد که هر جرمی در جهان اجرام دیگر را جذب می‌کند. این تمایل حرکت اجرام به سمت یکدیگر گرانش[۲] نامیده می‌شود.

در ادامه و برای محاسبه جاذبه گرانشی از قانون نیروی نیوتن مابین دو ذره (که اندازه ندارند؛ یعنی اندازه آنها در مقابل فاصله بین‌شان کوچک است) استفاده خواهیم کرد. جرم های m۱ و m۲ را که در فاصله r از هم هستند در نظر بگیرید. مقدار نیروی گرانشی وارد بر هر یک از ذرات به دلیل وجود ذره دیگر، از رابطه زیر به دست می آید.

مطابق آنچه در در شکل 13-2 (الف) نشان داده شده است، F نیروی گرانشی است که بر ذره 1 (جرم m۱) به دلیل وجود ذره 2 (جرم m۲) وارد می شود. همانطور که در شکل می‌بینید، جهت این نیرو از ذره ۱ به سمت ذره ۲ رسم شده است. به عبارت دیگر، ذره ۱ به سمت ذره ۲ جذب می‌شود. مقدار این نیرو از معادله عمومی گرانش (۱-۱۳) به دست می‌آید.

نیروی گرانشی وارد بر ذره ۲ به دلیل وجود (یا ناشی از) ذره ۱، به همان اندازه نیروی وارد بر ذره ۱ است اما در جهت مخالف آن. این دو نیرو، نیرویی موسوم به جفت نیروی قانون سوم[۳] را تشکیل می‌دهند. نیرویی که بین این دو ذره قرار گرفته توسط اجرام دیگر (حتی در صورت قرارگیری در فضای بین آن دو) تحت تاثیر قرار نمی‌گیرد. به عبارت دیگر، هیچ چیزی نمی‌تواند از این ذرات در برابر نیروی گرانشی ناشی از ذره دیگر محافظت کند.

 

اندازه نیروی گرانش – یعنی اینکه دو ذره با جرم معین در یک فاصله معین نسبت به هم، چقدر یکدیگر را جذب می‌کنند – به مقدار ثابت گرانشی G بستگی دارد. اگر G ناگهان 10 برابر می‌شد، انسانها در اثر شدت مقدار این جاذبه له می‌شدند. اگر G یک دهم مقدار فعلی آن می‌بود، جاذبه زمین آنقدر ضعیف می‌شد که می توانستید به راحتی از روی ساختمان بپرید.

نیروی گرانش برای سیستم های غیر ذره‌ای[۴]

اگرچه قانون گرانش نیوتن در مورد ذرات بیان شد، اما می توانیم آن را برای اجرام واقعی نیز به کار ببریم. البته به این شرط که ابعاد اجرام نسبت به فاصله بین آنها کوچک باشد. به عنوان مثال، ماه و زمین به اندازه کافی از هم فاصله دارند تا با یک تقریب خوب بتوانیم آنها را به عنوان دو ذره در نظر بگیریم. اما در مورد سیبی که روی زمین می افتد چطور؟ از دیدگاه سیب، زمین پهن و هموار است که تا افق زیر سیب کشیده شده است و مطمئناً شبیه یک ذره نیست. نیوتن مسئله سیب و زمین را با قضیه ای به نام قضیه پوسته حل کرد:

یک پوسته کروی یکنواخت از ماده[۵] که گویی تمام جرم پوسته در مرکز آن متمرکز شده است، ذره‌ای بیرون از پوسته را به سمت خودش جذب می‌کند.

بدین شکل، زمین متشکل از پوسته هایی کروی (که جرم آنها در مرکز پوسته ها متمرکز شده است) درون یکدیگر است که هر کدام از آنها، ذره ای در خارج از سطح زمین را به سمت خودش جذب می‌کند. بنابراین از دیدگاه سیب، کل زمین مانند یک ذره رفتار می‌کند. ذره‌ای که در مرکز زمین قرار داده شده است و جرمی برابر با جرم زمین دارد.

جفت نیروی قانون سوم

فرض کنید، مانند شکل ۱۳-۳، زمین با نیرویی به اندازه ۰.۸۰ نیوتن سیب را به سمت خودش می‌کشد. پس در نتیجه سیب نیز باید با همین مقدار نیرو (۰.۸۰ نیوتن)، که در مرکز زمین عمل می‌کند، زمین را به سمت بالا بکشد. به عبارت دیگر، در قانون سوم نیوتن، این نیروها یک جفت نیرو را تشکیل می‌دهند.

اگرچه اندازه آنها مطابقت دارند، اما با هر کدام از دو جرم، شتاب های متفاوتی می گیرند. شتاب سیب حدود ۹.۸ متر بر مجذور ثانیه است (شتاب آشنای یک جسم در حال سقوط در نزدیکی سطح زمین)، با این حال، شتاب زمین (که در یک چارچوب مرجع متصل به مرکز جرم سیستم سیب-زمین اندازه‌گیری می‌شود)، تنها حدود  متر بر مجذور ثانیه است.

 گفت و شنودهای جاذبه عمومی

در گروه مدرسه علم و دین؛ نقد الحاد جدید

لینک زیر جهت گفت وگوی تخصصی

لینک گروه

 

مهدی محمد:

سلام عرض میکنم دکتر گلشنی امیدوارم این پیام مرا به حضرتعالی برسانند متاسفانه هنوز کسی بیان نکرده ؛ نیروی جاذبه حاصل تحقیق نیوتن نیست که در قرآن و نیز در نهج البلاغه آمده است. بسیاری از علومی که به نام غربیها ثبت شده است یا متعلق به قرآن یا متعلق به دانشمندان ایرانی است .که وقتی کتابهای دانشمندان ایرانی به دست آنها رسید و ترجمه شد ناگهان ثبت علوم به نام غربیها آغاز شد .حتی الکترون و ساختار اتم در قرآن آمده است .فقط بفکر این نباشیم فراطبیعی را ثابت کنیم ؛ فراطبیعت خالقی دارد و آن را در قرآن بیان کرده است . فردی روشنگر با تفکری ارزنده ؛ همانند شما حتما به اصل این علوم(قرآن ) , که به نام دانشمندان غربی ثبت شده است , نیز اشاره و بیان بفرمایید , که وظیفه ای بسیار مهم بر عهده شماست ارادتمند شما مهدی محمد.

اللّهُ الَّذِی رَفَعَ السَّمَاوَاتِ بِغَیْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَهَا ثُمَّ اسْتَوی عَلَى الْعَرْشِ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ کُلٌّ یَجْرِی لأَجَلٍ مُّسَمًّى یُدَبِّرُ الأَمْرَ یُفَصِّلُ الآیَاتِ لَعَلَّکُم بِلِقَاء رَبِّکُمْ تُوقِنُونَ (رعد/ ۲)؛ «خدا کسى است که آسمان‏ها را، بدون ستون‏هایى که آنها را ببینید، برافراشت؛ سپس بر تخت (جهان‏دارى) تسلّط یافت؛ و خورشید و ماه را رام ساخت هر کدام تا سرآمد معیّنى روان‏اند. کارها را تدبیر مى‏کند؛ آیات (و نشانه‏هاى خود

) حدیثی که از امیر مؤمنان علی(ع) در این زمینه نقل شده، بسیار جالب است. طبق این حدیث امام فرمود: «هذه النجوم التی فی السماء مدائن مثل المدائن التی فی الارض مربوطة کل مدینة الی عمود من نور؛ این ستارگانی که در آسمانند، شهرهایی هستند همچون شهرهای روی زمین که هر شهری با شهر دیگر (هر ستاره‏ای با ستاره دیگر) با ستونـــی از نور مربوط است» (مجلسی، بحارالانوار، ۵۵/ ۹۱)

سیدجواد امامی میبدی:

قبلا که دانشگاه شریف بودم دسترسی داشتم. تازگی ها نه. درباره جاذبه هم نوبل ۲۰۱۷ فیزیک را نگاه کنید. جاذبه نیوتنی به زباله دان تاریخ پیوست

Hamide Rajabloo:

سلام و احترام. کلاسی به نام طبیعیات در قرآن و حدیث با دکتر علی عباسی گرامی داشتیم که در مورد تطبیق داده های علم با آیه های قرآنی به صورت کلی بیان فرمودند که قرآن کتاب انسان سازی است و هدف قرآن بیان علم تجربی و تکنولوژی نیست و اگر آیاتی به صورت تلویحی به علم تجربی اشاره کرده است، از باب توجه بیشتر در راستای همان هدف بزرگ انسان سازی بوده است و از هر گونه تطبیق صد در صدی باید پرهیز کرد زیرا که علم تجربی دائم در حال تغییر و گاهی تکامل است اما قرآن ثابت است و با تطبیق صد در صدی، جامعه را دچار شبهات اعتقادی میکنیم. اینکه در قرآن و روایات به نیروی جاذبه اشاره شده درست، اما زحمت اینکه این قانون طبیعت به زبان ریاضی بیان بشه و براش علم حساب دیفرانسیل و انتگرال ابداع بشه و از این قانون، در تکنولوژی و صنعت استفاده بشه، واقعا بر دوش بزرگانی چون نیوتن و مابقی فیزیکدانان و ریاضیدانان قرن ۱۷ و ۱۸ بود و این خیلی مهم است و ندید گرفتن و کوچک پنداری ، بی عدالتی و ظلم است. ما حتی برای آموزش فیزیک هم تلاش معادل سازی واژگان رو به خودمون نمیدیم و حتی واژگان علم هم تماما برای غرب است چه برسه به ابداع و نبوغ و …

در علم تجربی، تطابق[۶] وجود دارد. قانون گرانش نیوتن در حیطه فیزیک کلاسیک برقرار است و کاملا هم تبیین گر است و با نسبیت عام هم هماهنگ است.

در آن پارادایم که هندسه اقلیدسی پذیرفته بود، نتیجه ای غیر از آنچه جناب نیوتن فرمودند، عجیب بود نیاز به گذشت ۳۰۰ سال بود که علم تدقیق شود. مثل مقایسه جناب ابن سینا و ملاصدرا است.

 ر. ق:

تمام بدبختی ما همین است که همش دنبال تطبیق یافته های علوم غربی با قرآن و حدیث هستیم ، دست بردارید از این کوته نظری و تحقیر قرآن و حدیث!! چرا ما نظریه پردازی نکنیم ، چرا ما مولّد نباشیم. چرا انجمنی تشکیل نمی دهید تا دانشجویان نخبه ی علوم طبیعی با طلاّب مسلّط به حدیث و قرآن دور هم جمع شوند و به تبادل نظر و ارائه ی نظریات خارق العاده بپردازند چرا وقتی غرب چیزی کشف کرد بعد تازه ما می فهمیم که آن مسئله در قرآن و حدیث آمده است. کتابهای استاد رضوی را مطالعه بفرمایید تا بفهمید اگر ما اینطوری عمل می کردیم غرب به گرد پای ما هم نمی رسید متأسفانه علما و دانشمندان زیادی داریم که گمنامند و ما فقط چسبیده ایم به قِی کرده های فلاسفه ی یونان و حتی در مقابل آتئیست ها از فلسفه ی آنها دفاع می کنیم نه از قرآن و حدیث!

Hamide Rajabloo:

در تاریخ علم اشاراتی هست که نابغه ای چون نیوتن، به ضعف های نظریه اش آگاه بود. مثلاً گرانش نیوتن نتیجه کنش از دور و اثر آنی را دارد و این برای خود نیوتن هم مسئله بود.

ر. ق:

دانلود برنامه اندرویدی جامع الاحادیث[۷]

بهشت کافی سليمان بن خالد مى‌گويد:از امام صادق عليه السّلام پرسيدم كه گرما و سرما از چه پديد مى‌آيد؟امام عليه السّلام فرمود:اى ابا ايوب!همانا مرّيخ ستاره‌اى است گرم و زحل ستاره‌اى است سرد،پس هر گاه مرّيخ اوج مى‌گيرد زحل فرود مى‌آيد و اين به گاه بهار باشد.اين دو به همين وضع پيش مى‌روند يعنى هر گاه مرّيخ يك درجه اوج گيرد زحل يك درجه فرود آيد در طول سه ماه تا آنكه مرّيخ به حد اعلاى ارتفاع خود مى‌رسد و زحل آخرين درجۀ انحطاط‍‌ خود را مى‌پيمايد،و در اين هنگام است كه مرّيخ بخوبى آشكار مى‌گردد،و در اين هنگام گرما شدت يابد،و چون آخر تابستان سپرى شود و اول پاييز فرا رسد زحل ارتفاع گيرد و مرّيخ فرود خود را بياغازد و همچنان پيش مى‌روند يعنى هر درجه‌اى كه زحل اوج مى‌گيرد مرّيخ به همان درجه فرود مى‌آيد تا آنكه مرّيخ به حد اعلاى فرود خود مى‌رسد و زحل به نهايت اوج خود،و در اين هنگام است كه زحل آشكار مى‌شود،و اين روند در آغاز زمستان و پايان پاييز است،و از اين رو سرما شدت گيرد،و هر قدر آن يك اوج گيرد اين يك فرود آيد و هر قدر آن فرود آيد اين يك اوج گيرد،پس اگر روزى از روزهاى تابستان سرد باشد بدان كه سبب آن ماه است،و روزى از روزهاى زمستان گرم باشد سبب آن خورشيد است.اين است اندازه‌گيرى خداوند عزيز دانا و منم بندۀ پروردگار جهانيان[۸].

ظاهراً این نظریه با نظریه ای که امروز آقایان غربی می گویند مخالف است چرا دانشجویان روی اینها کار نمی کنند

مجتبی:

(در پاسخ به متن سلام عرض میکنم دکتر گلشنی امیدوارم این پیام مرا به حضرتعالی برسانند متاسفانه هنوز کسی بیان نکرده.. ؛ ارسالی از مهدی محمد)

سلام این فرمایشات شما اشتباه است اینکه بعد کشف یک فرمول در علوم جدید ما به تطبیق اون فرمول بر قران کریم برسیم و ظواهر برخی آیات دلالت بر ان فرمول دلالت داشته باشند را کشف فرمول توسط قران و روایت نمی نامند نیروی جاذبه یک نظریه علمی هست و نحوه ی بیان ان هم باید علمی باشد و به این صورت اصلا در قران کریم نیامده است بنابراین قانون جاذبه نیوتون صدرصد حاصل تحقیقات نیوتن هست تازه اینکه بیان قاعده ی علمی باید همراه با فرمول ریاضی آن باشد فاکتور گرفته شد

سیدجواد امامی میبدی:

سه قانون نیوتن، را حدود ۶ قرن قبل البتّانی در کتب خود گفته است. عین همان سه تا را. کلیت گفته شما متین است و این روند. استناد به علم و قرآن، باید معکوس شود. ولی خرافات حول تلاش علمی نیوتن، آزاردهنده است.

مجتبی:

(در پاسخ به متن ظاهراً این نظریه با نظریه ای که امروز آقایان غربی می گویند مخالف است چرا دانشجویان روی اینها کار نمی کنند ارسالی از ر.ق)

به دلالت ظاهری یک روایت که اعتبارسنجی سندی و دلالی نشده نظریه علمی گفته نمی شود

سیدجواد امامی میبدی:

نمی گویند این را نظریه علمی بدانیم می گویند می‌تواند دستمایه نظریه پردازی علمی قرار گیرد. اینطور می فهمم گفته ایشان را.

ر. ق:

(در پاسخ به متن به دلالت ظاهری یک روایت که اعتبارسنجی سندی و دلالی نشده نظریه علمی گفته نمی شود ارسالی از مجتبی)

برادر من نظریه علمی با آزمایش و تجربه اثبات یا رد میشه ، اعتبار سنجی سند و متن مال فقه و اعتقادات و امور تعبدیه ، نه جایی که امکان آزمایش و تجربه هست شما در بوته ی آزمایش بزارش اگه غلط بود ردش کن الان نظریات غربی ها رو هم شما دنبال اعتبار سنجی متن و سندش می گردی؟؟؟

مجتبی:

(در پاسخ به متن سه قانون نیوتن، را حدود ۶ قرن قبل البتّانی در کتب خود گفته است. عین همان سه تا را. کلیت گفته شما متی… ارسالی از سیدجواد امامی میبدی)

ملاصدرا هم در فلسفه اینکه زمان بعد چهارم اشیاء هست رو بیان می کنند اما به هیچ‌وجه نمی توان آنرا با نسبیت انیشتن مقایسه کرد نظریه ی علمی باید مانند یک نظریه مطرح شود و همراه با ریاضیات کاربردی تلاش علمی نیوتن در تاریخ ثبت شده عدم پذیرش تاریخ قطعی علمی و منطقی نیست.

مجتبی:

(در پاسخ به متن نمی گویند این را نظریه علمی بدانیم می گویند می‌تواند دستمایه نظریه پردازی علمی قرار گیرد. اینطور م… ارسالی از سیدجواد امامی میبدی)

بله ولی بیانشون فنی و دقیق نیست

سیدجواد امامی میبدی:

(در پاسخ به متن ملاصدرا هم در فلسفه اینکه زمان بعد چهارم اشیاء هست رو بیان می کنند اما به هیچ‌وجه نمی توان آنرا با ن… ارسالی از مجتبی)

برای سومین بار از تلاش های شبانه روزی علمی جناب نیوتن تشکر می کنم.

مجتبی:

(در پاسخ به متن برادر من نظریه علمی با آزمایش و تجربه اثبات یا رد میشه ، اعتبار سنجی سند و متن مال فقه و اعتقادات و ..ارسالی از ر.ق)

دقیقا پس قبل اینکه آزمایش و تجربه کنید اسمش رو نظریه نگذارید خیر نمی زارم چون اونا حدسیاتشون رو از دین نمی گیرن واسم حدسیات رو نظریه نمی زارن

مهدوی:

(در پاسخ به متن قبلا که دانشگاه شریف بودم دسترسی داشتم. تازگی ها نه. درباره جاذبه هم نوبل ۲۰۱۷ فیزیک را نگاه کنید…. ارسالی از سیدجواد امامی میبدی)

جاذبه نیوتنی به زباله دان تاریخ پیوست؟!!! اولا درباره تلاش علمی افراد محترمانه صحبت کنید ثانیا در بعد ماکروسکوپیک جاذبه نیوتنی برقرار است

سیدجواد امامی میبدی:

بله دوستان فرمودند. برای بار چهارم از تلاش های علمی دانشمندان، خصوصا جناب نیوتن تشکر می کنیم. ممنون

اصطلاح زباله دان هم برای توهین گفته نشد واقعا. این که نظریات علمی تغییر می کنند و آن که تبیین بهتری دارد جای قبلی را می گیرد به اصطلاح استادمون، دکتر تقوی، استاد فلسفه علم شریف، اینطوری گفته می شد. اگر جسارتی شد عذرخواهیم

مهدوی:

حقیقتا لفظ زباله دان برای تاریخ مناسب نیست…. در قرآن تاکید شده بروید عاقبت گذشتگان را ببینید و لذا تاریخ؛ منبع عبرت است…. چرا باید به زباله دان تعبیر شود؟!

سیدجواد امامی میبدی:

بله. بله این دیگر اصطلاح سیاسی است و حق دارید تذکر بدهید. بنده را عفو کنید پشت فرمان نوشتم آن پیام را

مهدوی:

عرضم به جنابعالی نبود بطور کلی گفتم سپاسگزارم

سیدجواد امامی میبدی:

شما بفرمایید زین پس نظریات کم توان و گاهی مطرود را کجای تاریخ قرار بدهیم، امتثال امر می کنیم.

مهدوی:

در نقطه ای از مختصات تاریخ که مکان و زمان نظریه را مشخص میکند…. هر نظریه ای هرچند اشتباه یا کم توان جزئی از تاریخ است و از ابعاد مختلف میتواند عبرت افزا باشد

ر. ق:

(در پاسخ به متن دقیقا پس قبل اینکه آزمایش و تجربه کنید اسمش رو نظریه نگذارید خیر نمی زارم چون اونا حدسیاتشون رو از… ارسالی از مجتبی)

اشکال نداره شما هرچی دوستداری اسمش بزار ، فقط روش کار کن، غالب نظریات علمی قبل از اینکه نظریه بشن ، یک حدس و تخمین بوده اند. البته به شرط اینکه وقتی تبدیل به نظریه ش کردی ، نگی امام هم خودش نمی دونسته چی گفته ، من بودم که تبدیل به نظریه ش کردم!!!!

مهدی محمد:

(در پاسخ به متن بله. بله این دیگر اصطلاح سیاسی است و حق دارید تذکر بدهید. بنده را عفو کنید پشت فرمان نوشتم آن پیام را… ارسالی از سیدجواد امامی میبدی)

بنده هم از شما تشکر میکنم ؛ که زحمات نیوتن را در باب یاداشت برداری از کتب اسلامی ایرانی و قرآنی را ؛ و ثبت آن به نام «نظریه» !!!! در حالیکه در آیات قرآن وجود آن آمده است !!!! , بسیار جالب و غیر مستقیم بیان کردید

سیدجواد امامی میبدی:

ممنونم. هرچند همچنان قبول ندارم قرآن کریم نظریه نیوتن را چنان که مرسوم است، اشاره داشته باشد.

مهدی محمد:

بله چه میشود کرد خداوند نتوانسته جاذبه را بگوید اما نیوتن گفته !!!! جل الخالق!!!!!

سیدجواد امامی میبدی:

شما جاذبه نیوتن را اصل گرفته اید و قرآن را به سمت آن کج می کنید؟ من به قرآن اعتقاد دارم نه حرف نیوتن.

مهدی محمد:

اصلا قانون نیوتنی وجود ندارد عزیز برادر. جناب میبدی قانون نیوتنی وجود ندارد که کشف شده باشد بلکه خداوند آنرا ۱۴۰۰ پیش در قرآن بیان کرده است.

سیدجواد امامی میبدی:

خب من مخالف این حرف هستم. ستونی که آسمان را نگه داشته چه ربطی به جاذبه دارد؟ ستون در خانه شما، با جاذبه، سقف را نگه می دارد؟

مهدی محمد:

مخالفت شما از حقیقت قرآن کم نمیکند و مخالفت شما از حقیقت سرقت علوم دانشمندان اسلامی توسط غربیها و ثبت به نام خود ؛ کاهش نمی‌دهد

سیدجواد امامی میبدی:

سرقت را که خودم عرض کردم. این که حقیقت قرآن را گفتن جاذبه می دانید، اثبات بفرمایید.

مهدی محمد:

ستونی از نور ؛ همان دسته تشعشعات ناشی از جاذبه است البته در آینده بجز نیروی جاذبه ؛ نیروهای دیگری هم آشکار میشود مثلا انیشتن از این مجموعه تشعشعات در جاذبه گفته بوده ؛ که مسلما از تفاسیر قرآنی دانشمندان اسلامی استفاده کرده اند جناب میبدی آنقدری که دانشمندان غربی تفاسیر و احادیث و روایات ما مارا مطالعه میکنند ؛ بعضی از دانشمندان ایرانی حتی به نام آن کتابها هم توجه ندارند!!!! در حال شاگردی خدمتتان میگویم : قرآن را با تفسیر و شأن نزول و نیز نهج البلاغه را با تفسیر حتما مطالعه بفرمایید.

سیدجواد امامی میبدی:

قرآن کریم درباره نحوه خلقت و ربوبیت در آسمان و زمین و گردش کواکب و… بیانات بسیار دقیقی دارد که نشان دهنده هستی شناسی قرآنی است ولی این که جاذبه منسوب به نیوتن را اصل بگیرید و سعی کنید بفرمایید قرآن حتما چنین گفته که نیوتن از بقیه، سرقت کرده یا با تلاشش یافته(و در هر صورت از ایشان ممنونیم)، روش دقیقی نیست و چند نفر از اساتید گروه هم تذکر دادند.

D A:

(در پاسخ به متن ستونی از نور ؛ همان دسته تشعشعات ناشی از جاذبه است البته در آینده بجز نیروی جاذبه ؛ نیروهای دیگری ه… ارسالی از مهدی محمد)

خلاصه کلام شما اینست که تمامی علوم را می توان از قرآن و روایات بدست آورد این گزاره را واقعا قبول دارید ؟ هم اثبات آن سخت است ( تقریبا غیر ممکن ) ، و هم دین چنین ادعایی ندارد

مهدی محمد:

عزیزان در اسراییل دانشگاهی است به نام علوم اسلامی در این دانشگاه تمامی کتابهای السلامی و تفاسیر و احادیث و روایات آن تدریس میشود و سیاستهای خود را بر اساس مقابله با پیشگویی‌های اهل بیت قرار میدهند

نه اثبات آن سخت است نه غیر ممکن نیاز به دانشمندانی داریم که در نهایت عشق و اعتقاد به آن بپردازند

M Adelinia:

لطفا منبع مطلب

مهدی محمد:

کمی خودتان جستجو کنید

M Adelinia:

با ادعای سخت ، و عشق و اعتقاد نمی توان یک گزاره را ثابت کرد

ر. ق:

هر کی پول و حوصله داره از همینجا یه انجمن علمی راه بندازه ، دانشجوهای علوم طبیعی و طلبه های مسلط به حدیث و قرآن رو جمع کنه ، شروع کنید به کار علمی !! قرآن و اهل بیت علیهم السلام مسائل علمی رو به صورت تفصیلی بیان نکرده اند بلکه سرنخ داده اند تا من و شما هم تلاشی بکنیم . دیگه هرچی فلسفه خوندیم بسه، باید بریم سراغ علوم طبیعی ، آنهم نه به شکل تقلید و تطبیق بلکه باید مولّد علم باشیم. وگرنه مثل فلسفه مجبوریم قِی کرده های اونها رو نشخوار کنیم!

مجتبی:

(در پاسخ به متن بله چه میشود کرد خداوند نتوانسته جاذبه را بگوید اما نیوتن گفته !!!! جل الخالق!!!! ارسالی از مهدی محمد)

خداوند از درون نیوتن گفته بهتره توحید رو خوب دقت کنید عدم بیان ناشی از عدم توان نیست بلکه محصول عدم اراده و حکمته تکنولوژی گوشی شما که الان در حال استفاده ازش هستید در قران نیست پس خداوند نتونسته بگه؟!

مهدی محمد:

تکنولوژی ماشین هم نیست تکنولوژی دستگاه mri. هم نیست مثالتان تطبیق نداشت زیرا ما از پدیده علم جاذبه که مستقیم در قرآن آمده است و سبب معلق نگه داشتن کرات در آسمان به قدرت خداوند و نیز نگه داشتن انسان بر روی زمین ؛ سخن گفتیم و نه از یک اختراع.

ر. ق:

حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ رَضِيَ اَللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ اَلْكُوفِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ اَلْبَرْمَكِيِّ عَنْ عَلِيِّ بْنِ اَلْعَبَّاسِ عَنْ عُمَرَ بْنِ عَبْدِ اَلْعَزِيزِ قَالَ حَدَّثَنَا هِشَامُ بْنُ اَلْحَكَمِ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ فَقُلْتُ مَا اَلْعِلَّةُ فِي بَطْنِ اَلرَّاحَةِ لاَ يَنْبُتُ فِيهَا اَلشَّعْرُ وَ يَنْبُتُ فِي ظَاهِرِهَا فَقَالَ لِعِلَّتَيْنِ أَمَّا إِحْدَاهُمَا فَلِأَنَّ اَلنَّاسَ يَعْمَلُونَ اَلْأَرْضَ اَلَّتِي تُدَاسُ وَ يُكْثِرُ عَلَيْهِ اَلْمَشْيَ لاَ تَنْبُتُ فِيهَا شَيْئاً وَ اَلْعِلَّةُ اَلْأُخْرَى لِأَنَّهَا جُعِلَتْ مِنَ اَلْأَبْوَابِ اَلَّتِي تُلاَقِي اَلْأَشْيَاءَ فَتُرِكَتْ لاَ يَنْبُتُ عَلَيْهَا اَلشَّعْرُ لِتَجِدَ مَسَّ اَللَّيِّنِ وَ اَلْخَشِنِ وَ لاَ يَحْجُبَهَا اَلشَّعْرُ عَنْ وُجُودِ اَلْأَشْيَاءِ وَ لاَ يَكُونُ بَقَاءُ اَلْخَلْقِ إِلاَّ عَلَى ذَلِكَ . هشام بن حکم گفت: سوال کردم از امام که چرا در کف دست مو نمی روید؟ امام صادق علیه‌السلام فرمود: به دو علت: ۱- زمینی که زیاد مورد اصطکاک قرار بگیرد و زیاد رو آن راه روند، چیزی بر آن نمی روید. ۲-کف دست از اعضایی است که زیاد با اشیاء ملاقات می کند ، از این حق تعالی آن را اینطور قرار داده که مو بر آن نروید تا نرمی و خشونت اشیاء درک شود و بدین ترتیب مانعی از حس کردن کیفیات اجسام در بین نباشد و اساسا بقاء مخلوقات بر همین بوده و هست.

مجتبی:

(در پاسخ به متن تکنولوژی ماشین هم نیست تکنولوژی دستگاه mri. هم نیست مثالتان تطبیق نداشت زیرا ما از پدیده علم جا… ارسالی از مهدی محمد)

استدلالتون این بود اگر در قران x بیان نشده یعنی خداوند نمی توانسته x را بگوید لکن خداوند می تواند x را بگوید پس در قرآن x بیان شده به جای مجهول هر چیزی می توان گذاشت پس استدلالتون به غیر جاذبه هم صدق می کند گرچه مدعای شما جاذبه بود به دلیلتون دقت کنید کلی هست

M Adelinia:

(در پاسخ به متن حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ رَضِيَ اَللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْ… ارسالی از ر.ق)

از این حدیث و ده ها ، حدیث مشابه می توان ، پزشکی در حوزه موی سر ، را استنباط کرد اگر ده ها ، حدیث در مورد دندان داشته باشیم ، دندانپزشکی را اسلامی و علمی کرده ایم ؟؟

مهدی محمد:

(در پاسخ به متن استدلالتون این بود اگر در قران x بیان نشده یعنی خداوند نمی توانسته x را بگوید لکن خداوند می تواند x … ارسالی از مجتبی)

من در مورد جاذبه ایی که انسان را بر روی زمین نگه داشته است سخن گفتم نه در مورد یک اختراع.

مجتبی:

به منطق صوری یا منطق گزاره ای بخش قیاس استثنائی مراجعه کنید خداوند خیلی از امور رو در قران بیان نکرده بسیاری از فرمول های تکنولوژی جدید از جمله قانون جاذبه چون قران هدفش بیان برنامه ی خوشبحتی و سعادت هست نه هستی شناسی یا ماده شناسی

ر. ق:

(در پاسخ به متن از این حدیث و ده ها ، حدیث مشابه می توان ، پزشکی در حوزه موی سر ، را استنباط کرد اگر ده ها ، حدیث ..ارسالی از M Adelinia)

۱- اصلا ما علم غیر اسلامی نداریم ، همه ی علوم اسلامی هستند و ما نباید سعی کنیم پسوند اسلامی به علوم بزنیم ، علم فی نفسه نیکوست ، اگر سعی کنیم به علوم پسوند اسلامی بزنیم هر دو را خراب کرده ایم هم علم را و هم اسلام را، مثل فلسفه ی اسلامی که نه فلسفه است و نه اسلام ۲- این حدیث ربطی به پزشکی ندارد بلکه در حوزه علوم زیستی و فرگشت می توان از آن بهره گرفت

مهدی محمد:

(در پاسخ به متن به منطق صوری یا منطق گزاره ای بخش قیاس استثنائی مراجعه کنید خداوند خیلی از امور رو در قران بیان نکرد… ارسالی از مجتبی)

خیر قرآن کتابی کاملا علمی است و در زمینه های مختلف ؛ حضرت حق ؛ بیان کرده اند

مجتبی:

هر ادعایی نیازمند دلیل و استدلال هست وگرنه می توان ادعا کرد که: قران کتاب روان شناسی است قران کتاب افسانه هاست قران کتاب وحیانی نیست قران کتاب….. ادعا فراوانست استدلال شاخص قضاوته

M Adelinia:

(در پاسخ به متن ۱- اصلا ما علم غیر اسلامی نداریم ، همه ی علوم اسلامی هستند و ما نباید سعی کنیم پسوند اسلامی به علوم… ارسالی از ر.ق)

ادعای بزرگی است و قطعا غیر قابل اثبات ما علوم غیر اسلامی هم داریم و الان به آنها عمل می کنیم مانند علم پزشکی با تمامی وسعت آن و هیچ عالم دینی هم ادعا نکرده ، این علم پزشکی تمامی اسلامی است ، و به راحتی مراجع ، خود را به تیغ همین پزشکان غربی هم سپرده اند

فکر می کنم در گیر ، ادعاهایی هستیم که غیر قابل اثبات است ، و دین هم مدعی آن نیست کفایت بحث.

مهدی محمد:

بخدا میگویم سر خود را به گوشی بکوبم وقتی در ایران جراحی چشم میکردند در غرب با موش غذا می‌خوردند پزشکی غرب حاصل کتاب قانون طب ابوعلی سیناست!!!!! ای خدا !!!!!! غرب گرایان را بصیرتی عطا بفرما

 M Adelinia:

باز یک ادعای ، بدون دلیل الان کتاب طب بوعلی ، جایگاه ویژه بین پزشکان ندارد. الان اگر بوعلی ، زنده بود ، خود را بدست تیغ جراحان می داد ، بوعلی بر اثر بیماری ، جوانمرگ شد کفایت بحث

ر. ق:

(در پاسخ به متن فکر می کنم در گیر ، ادعاهایی هستیم که غیر قابل اثبات است ، و دین هم مدعی آن نیست کفایت بحث ارسالی از M Adelinia)

منظورم را بد رساندم‌، ببخشید منظورم این بود هر علمی فی نفسه متصف به هیچ‌کدام از پسوندهای اسلامی و غیر اسلامی نیست. دین هم مادر علوم است به این‌ معنا که علم را در مسیر اخلاق و انسانیت حفظ می کند و اجازه ی انحراف و استفاده ی سوء را به آن نمی دهد.

مهدوی:

قرآن و حدیث می توانند مبدٱ نظریه پردازی های علمی باشند؛ چنانچه نمونه هایی از نظریه پردازی با ایده گرفتن از قرآن وجود دارد. «رساله رتق و فتق» به قلم علامه حسن زاده آملی را که مبتنی بر آیه ۳۰ سوره أنبیا است ببینید؛ نتایج علمی جالبی دارد.

Hamide Rajabloo:

(در پاسخ به متن جناب میبدی قانون نیوتنی وجود ندارد که کشف شده باشد بلکه خداوند آنرا ۱۴۰۰ پیش در قرآن بیان کرده است ارسالی از مهدی محمد)

به قول استاد پارسانیا گرامی، قوانین نیوتن قبل از اینکه در جهان دوم (ذهن نیوتن) وجود بیابد و پس از آن به جهان سوم (جهان بین الاذهانی و فرهنگ) منتقل شود، در جهان اول (جهان نفس الامری) وجود داشته است. نیوتن به قانون طبیعتی دست یافته و عالم شده و آن را بیان کرده که خالق کامل آن را آفریده و در بطن طبیعت قرار داده است. و اگر نیوتن قوانین خود را اعلام نمی‌کرد آیا این قوانین نبودند؟ خیر چون در جهان نفس الامری وجود داشتند. با این تفسیر هم جایگاه علم و زحمات نیوتن حفظ می شود و هم نگاه الهیاتی پابرجا می ماند.

سیدجواد امامی میبدی:

درود بر شما. بله دانستن یا ندانستن قانون طبیعت، نه مانع تحقق آن است، نه عامل تسریع در اعمال آن.

حجت شبگرد:

سلام علیکم. ولی در استخدام ان موثر است.

Hamide Rajabloo:

اما نباید موجب توقف شود. نگاه کلامی که همه چیز را به خدا به عنوان علت العلل فرامادی و مجرد متصل می داند، نباید نوعی توقف در علم را نتیجه دهد. به همان میزانی که نگاه ماتریالیستی و پرداختن صرف به علت های مادی در تبیین حوادث عالم (به تبعیت از تیغ اکام و حذف علت های فرامادی و متافیزیکی) نگاه افراطی و ناقص است. هر چند که صنعت و تکنولوژی و رفاه آفریده است اما الحادی ویرانگری را یدک میکشد. باید هدف علم تجربی الهی باشد یعنی در راستای سعادت دنیوی و اخروی انسان باشد و به هدف سلطه بر طبیعت و لذت گرایی و قدرت گرایی نباشد.

حجت شبگرد:

چطور صنعت و تکنولوژی الحاد را یدک میکشد حال انکه تعداد دانشمندان و صنعتگران خداپرست از شمار بیرون است.

Hamide Rajabloo:

به خاطر ضعف بنیان های فلسفی و جهان بینی و هستی شناسی آنها. مثلاً جناب نیوتن هم دیدگاه های الهیاتی ویژه ای داشتند اما چون بنیان فلسفی دقیقی نداشتند در جمع علم و دین موفق نبودند. پاسخ جناب نیوتن به جهان خودبسنده و ساعت واری که از قوانین خودش زاده شده بود، خدای رخنه پوش بود که از بنیان فلسفی ضعیف او نشأت میگیرد و نتیجه الحادی دارد. نه جهان ما جهان خودبسنده و ساعت وار است و نه خدای ما خدای ساعت ساز لاهوتی و خدای رخنه پوش است.

حجت شبگرد:

پس معنای فرمایش شما اینست که نه قانون جاذبه عمومی که ضعف بنیانهای فلسفی نیوتن و امثال او و ناتوانی انها در تبیین دقیق و صحیح پیامدهای متافیزیکی ان عرصه را برای جولان تفکرات الحادی مهیا ساخت. خب این اتفاق میتواند ربطی به ذات این قوانین نداشته باشد. ضمن اینکه ساعت وار بودن جهان میتواند بیانگر نظم حاکم بر دستگاه افرینش باشد و صرف پذیرش ساعت وار بودن خلقت به منزله پذیرش خدای ساعت ساز لاپلاس نباشد

Hamide Rajabloo:

فیزیک و علم تجربی با متافیزیک و فلسفه، رابطه دیالکتیکی هم دارند. گاهی از علم (در حال حاضر صحیح)، یک نتیجه الحادی گرفته می شود و گاهی برعکس و از یک مبنای متافیزیکی و الحادی یک علم تجربی الحادی ساخته می شود مثل دیدگاه متافیزیکی تقلیل گرایی که خود را در انواع نظریه های مادی انگارانه ی ذهن نشان می دهد. انحرافی که از خدای رخنه پوش نیوتنی نتیجه میشود کمتر از بیان حداکثری لاپلاس از جهان منظم ساعت وار نیست. جهان را منظم دیدن و منظم دانستن و بر اساس آن به ضرورت وجود ناظم ذی شعور پی بردن (برهان نظم)، با جهان منظم خودبسنده فرق دارد.

مهدی محمد:

پنسیلین که متعلق به مسلمانان است نه به نام ارائه دهنده اصلی آن دکتر ارنست دوچسن؛ که به نام فلمینگ ثبت شده است زیرا ارنست دوچسن بیان کرده بوده که فرمول پنی سیلین از کتاب دانشمندان مسلمان بوده. در ثبت اکتشافات و نظریه های علمی  مسلمانان به نام غربیها فقط اهداف علمی نبوده که اهداف اخرالزمانی سیاسی  هم بوده ؛ خصوصا که نیوتن فراماسون بوده

Hamide Rajabloo:

کاش اینقدر راحت قضاوت نکنیم و خودمون رو درگیر حق الناس نکنیم.

مهدی محمد:

قضاوت نیست بعضی حقایق ممکن است به مزاق ما خوش نیاید شبکه مخوف فراماسونری از دانشمند ؛ هنر پیشه ؛ خواننده؛ سیاستمدار را تربیت و در مکانهای کلیدی قرار داده است . کسی که رییس جمهور آمریکا میشود ؛ نه به رای مردم ؛ که در جلسات بیلدربرگ انتخاب می‌شود

Hamide Rajabloo:

اینکه علم سو دار است و تاریخ علم هم سو دار است بحثی نیست. علم و تاریخ علم در چنبره قدرت و نظام سلطه هستند و این هر دو، اسلام و دانشمندان اسلام را دشمن خود می پندارند. اما تفکری که «همیشه پای دشمن خارجی در میان است» نباید کم کاری ۳۰۰ یا ۴۰۰ ساله مسلمین در علم تجربی را توجیه کند.

حجت شبگرد:

صحیح میفرمایید منتها منظور اینست که به پشتوانه برداشتهای انحرافی از علم نمیتوان نتیجه گرفت که علم به خودی خود اقتضای الحاد دارد و همانگونه که عده ای از شواهد علمی خودبسندگی خلقت را نتیجه میگیرند عکس ان هم صادق است. ضمن آنکه تاریخ نگاری علم سودار است یا تاریخ علم به معنای گذشته شکل گیری و تکامل علم؟

Hamide Rajabloo:

اگر علم واقعا علم باشد و در نظام خیر و از مجرای صدور آن، ذاتا نباید الحادی باشد هرچند که تفاسیر الحادی از آن شود. هر دو می تواند سو دار باشد. کتاب علم در تاریخ جان برنال شیوه نگارش خاص خود را دارد و جایی که در راستای اهداف و جهان بینی نویسنده است پر رنگ تر است و … و کسی که به این نکات در حین مطالعه واقف نباشد، بستر شکل گیری و تاریخ علم را شبیه آنچه که نویسنده ترسیم کرده خواهد فهمید. تاریخ علم این ۳۰۰ سال اخیر با انقلاب نیوتنی و … هم در یک بستر فلسفی خاص جهتگیری شده و پیش می رود و هدف علم از روشنگری و علت یابی به سلطه و قدرت و دنیا طلبی تغییر فاز داده و علمی که از این بستر زاده میشود یک علم بنیادین نخواهد بود گو آنکه اکنون در موضوع خاص فیزیکی سرچ مفهومی و بنیادین بزنیم شاید آخرین مفاهیم بنیادین در اوایل قرن ۲۰ مطرح شده باشد و پس از آن دانشمندان علم اکثرا دنبال کارکرد گرایی و تکنولوژی بوده اند.

حجت شبگرد:

تاریخ نگاری علم هم مانند همه انواع تاریخ نگاری میتواند مشمول این اسیب باشد اما اینکه تکامل علم در چند قرن اخیر مبتنی بر یک چارچوب نظری خاص هست را به نظر نمیشود به عنوان جهت داری انهم به همراه بار معنایی منفی تفسیر کرد. واقعا و منصفانه که بنگریم تکامل علوم تجربی در دل یک اکوسیستم در جامعه غربی رخ داده و بعید میدانم بتوان ان را جهت دار دانست. تمام این مواردی هم که گفتید مانند تسلط و قدرت و… ذاتا مفاهیم ضد دینی نیستند. یعنی نمیتوان نگاه کارکردگرایانه به علم را ضد دینی تلقی کرد. البته اینکه عده ای از نتایج این دستاوردها استفاده های ضد اخلاقی کنند موضوع دیگری است که اختصاص به علم ندارد. در هر صورت ممنون از فرمایش های ارزشمند حضرتعالی

Hamide Rajabloo:

بزرگوارید. کلاس درس روش شناسی فیزیک و طبیعیات را که گذراندم تازه فهمیدم سو داری علم که در فلسفه علم بهش معتقد هستند یعنی چه! مبانی هستی شناختی و معرفت شناختی و روش شناختی غرب، از علم تجربی چیزی را ساخته که الان میبینیم. شاید دانشمندان علم که بنیادین نمی اندیشند به این نکات توجه نداشته باشند اما فیلسوف آن را خوب می فهمد. علم تجربی اکنون مبتلا به تقلیل گرایی و کارکردگرایی است و دنبال صدق و کذب و کاشف حقیقت بودن نیست و عالم را منحصر در ماده و ابزار معرفتی را منحصر در حس می داند و پوزیتویستی پیش می رود و … در برخی ساحت ها مبتلا به این رویکرد است که حقیقت آن است که توسط انسان خلق می شود و مستقل از انسان چیزی وجود ندارد. کارکردگرایی در خود فلسفه علم در طیف غیرواقع گرایی قرار دارد و دین نگاه واقع گرا به عالم دارد. سلطه بر طبیعت به نیت قدرتمندی و تغییر آن در جهت منافع انسان و لذت و رفاه بیشتر، وقتی که طبیعت را فعل خداوند و تحت ربوبیت تکوینی او ندانیم، به اومانیسم و ماتریالیسم ختم می شود. در نگاه کلامی عالم طبیعت فعل خدا و امانت است و ما حق هر نوع تصرف و تفسیر و تبیینی را نداریم.

 

گروه علمی نقدالحادجدید؛مؤسسه فرق و ادیان حق‌پژوهی

 

پی‌نوشتها:

  1. Newton’s Law of Gravitation, “Fundamentals Of Physics“, Jearl Walker, David Halliday, Robert Resnick—10th edition, 2014, pp 354-356
  2. Gravitation
  3. Third Law Force Pair
  4. Nonparticles
  5. Uniform spherical shell of matter
  6. Correspondence principle
  7. https://cafebazaar.ir/app/org.crcis.noorhadith
  8. https://noorlib.ir/book/view/2641?volumeNumber=1&sectionNumber=1&pageNumber=355&viewType=html

لینک کوتاه این صفحه:

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *